Wie had kunnen denken dat de oom uit Australië een bedenksel was van Pim Westra, de directeur van een puddingpoederfabriek, om zijn huwelijk te redden? De ontknoping aan het einde van de voorstelling van de Toneelvereniging ’t Scherm, kwam dan ook als een volslagen verrassing. Ria Westra, de vrouw van Pim was nog het meest verrast. Het in scène zetten van een zogenaamde erfenisverdeling bleek in ieder geval vruchten af te werpen: ‘De huwelijksband tussen Pim en Ria werd weer hersteld.’ Vrijdag 10 en zaterdag 11 mei 1985 bracht de toneelvereniging ’t Scherm de klucht ‘De onbetaalbare loodgieter’ van Hans van Wijngaarden ten tonele in het Verenigingsgebouw aan de Schans. Namens ’t Scherm heette de heer (H.G.) Henk Moesbergen vrijdag iedereen welkom, in het bijzonder de ereleden. Hij vertelde dat het toneel was ingericht door de firma Dalhuysen ‘Jong Wonen’. De klucht speelde zich af in de woonkamer van de familie Westra. De kamer was gezellig ingericht in witte en rode kleuren.
Vader en moeder Westra hebben huwelijksproblemen en Pim besluit om op zakenreis naar Australië te gaan. Hij kon dan meteen een bezoek brengen aan zijn oom Dirk. Pim was nauwelijks de deur uit of er kwam een telegram van oom Dirk dat hij naar Nederland zou komen om nog bij leven zijn erfenis te verdelen. Degene die het meest van hem zou weten kreeg zijn kapitaal, want dat was voor hem gemakkelijk voor de belastingen. Nauwelijks was het telegram geopend of oom Dirk stond voor de deur. Ria durfde niet te zeggen dat haar man naar Australië was en zei dan ook dat deze naar Austerlitz was en vanavond weer terug zou komen. Pim was een kwartier het huis uit of Ria wenste al dat hij weer terug was. Dochter Petra had dit van tevoren al voorspeld dat moeder toch niet zonder vader kon. Oom Dirk vertelde dat zijn broer en zuster ook zouden meedingen naar de erfenis en dat hij deze ook had gevraagd om naar het huis van zijn neef Pim te komen.
Het zat Ria helemaal niet lekker dat haar man niet bij de verdeling van het geld van oom Dirk zou kunnen zijn en daarom besloot zij de loodgieter die wel wat op Pim leek te vragen of hij voor haar man wilde spelen. Z’n baard moest er dan wel af en ook z’n haren geknipt. Na de nodige onderhandelingen besloot de loodgieter op haar aanbod in te gaan. Dochter Petra vond het complot van haar moeder maar niets en besloot om geen medewerking te verlenen. Voor het dienstmeisje Jossie, moest alles verzwegen worden, want zij was nogal praatgraag en dan wist zo iedereen het. Terwijl oom Dirk zijn koffers gaat halen, verschijnen zijn zuster en broer ten tonele. Zus en broer, Marie en Niek de Best, gespeeld door Mien Blokhuis en Co Stuivenberg, zorgden met hun opkomst al voor veel hilariteit, zonder dat ze één woord hadden uitgebracht. Ze waren echt op geld belust, al was het maar om het te tellen. Uitgeven was alleen maar verspilling. Broer en zus waren dan ook op de tandem gekomen en hadden 5 uur over de tocht gedaan. Truus, de vrouw van de loodgieter, had inmiddels vernomen dat haar man voor een karweitje van een week bij Westra zou zijn en kwam hem even zijn twaalfuurtje brengen. Haar man was echter nog bij de kapper om zijn baard eraf te halen.
Toen het zo ver was kwam hij keurig gekleed als de heer Westra binnen. Een probleem was echter nog het feit dat hij niet zonder bril kon en een lamp niet van een mens kon onderscheiden. De gelijkenis met de echte Pim was overigens sprekend. Dinus van der Linde speelde deze dubbelrol uitstekend door als Pim beschaafd te spreken en dan weer als ‘loodgieter’ te praten. De ‘kippigheid’ van de loodgieter wist hij ook goed tot uitdrukking te brengen.
De situatie werd helemaal te dol toen bleek dat de echte Pim zijn vliegtuig had gemist en ook weer ten tonele verscheen. Niek wist niet wat hij zag, temeer omdat hij met Dirk het nodige gedronken had. Pim werd door Truus, die dacht dat Pim haar man was, meegenomen naar huis en opgesloten in het kolenhok. Toen oom Dirk met zijn vragen begon voor hij bekend zou maken wie de erfenis zou krijgen, bleek dat de loodgieter de ene bok schoot na de andere. Oom Dirk kreeg argwaan en vertrouwde het niet helemaal. Het werd een lachwekkende vertoning, waarbij de hebzucht van zowel Ria als de broer en zus van Dirk de boventoon voerde. Uiteindelijk is Jossie, het dienstmeisje die het in de gaten krijgt dat Oom Dirk een bedrieger is. ‘Hij is de vader van de boekhouder van het kantoor van meneer,’ merkte ze op. Toen er ontdekt werd dat de loodgieter niet Pim was, werd er gezegd dat dit de tweelingbroer van Pim was, Lodeficus. Oom Dirk begreep er zo langzamerhand niets meer van. Groot was de verrassing toen Pim bekende dat hij Pim en Daan was en nooit het huis was uitgeweest. Oom Dirk was inderdaad de vader van zijn boekhouder en toen Pim hoorde dat deze een amateurtoneelvereniging had, waartoe ook de ‘broer’ en ‘zus’ van ‘Dirk’ behoorden had hij het plan gevat om via het spel zijn huwelijk te redden.
Ria Westra werd gespeeld door Alie Westerhoudt. Het was beslist geen kleine rol en zij kweet zich uitstekend van haar taak. Dochter Petra werd gespeeld door Annie Methorst. Gerda Koudijs, het dienstmeisje Jossie, wist de lachers regelmatig op haar hand te krijgen en haar opmerkingen waren zeer ad rem. Oom Dirk, of te wel Krijn Bouman, gaf zijn rol uitstekend vorm door zijn half Engels, half Hollands taalgebruik. Marie en Niek de Best, alias Mien Blokhuis en Co Stuivenberg, wisten er ook heel wat van te maken. Ze speelden als echte vrekken en er kon heel wat afgelachen worden over hun zuinige gedoe. De rol van Truus was niet zo groot, toch wist Gusta Kos evenals Annie Methorst dat zo voortreffelijk deed, haar rol goede vorm te geven. Tenslotte loodgieter Daan en Pim Westra, de dubbelrol die door Dinus van der Linde werd gespeeld. Hij had ongetwijfeld de grootste rol in de klucht en wist deze dubbelrol uitstekend te spelen. De regie was in handen van Riet Bor, terwijl souffleur Piet Geldof niet hoorbaar is geweest. Grimeur was Tom van Ek.
Vrijdagavond werden de spelers bedankt door oud-burgemeester Hosang. Deze kweet zich uitstekend van zijn taak en zorgde, alsof er nog niet genoeg gelachen was, ook nog voor de nodige hilariteit. Aan Gerda Koudijs (Jossie) vroeg hij of ze thuis ook eerst op de tafel ’tufte’ alvorens ze deze afstofte. Hosang zei nog nooit gezien te hebben dat men zo gretig op een erfenis afging. Het was weer ouderwets het Scherm, aldus de oud-burgemeester. Hij hoopte dat het Scherm nog vaak zou optreden tot heil van de vermeerdering van het culturele leven van Woudenberg. ‘Wat is het goed om oprecht te mogen lachen,’ stelde hij nog, terwijl hij de spelers een bloemetje overhandigde.
Rolverdeling
| rolnaam | functie | gespeeld door |
|---|---|---|
| Pim Westra | directeur van een puddingpoederfabriek | Dinus van der Linde |
| Ria | zijn vrouw | Alie Westerhoudt |
| Petra | hun dochter | Annie Methorst |
| Jossie | het dienstmeisje | Gerda Koudijs |
| Oom Dirk de Best | uit Australië | Krijn Bouman |
| Marie de Best | zijn zuster | Mien Blokhuis |
| Niek de Best | haar tweelingbroer | Co Stuivenberg |
| Tante Truus | Gusta Kos | |
| Loodgieter | ? |
Achter ’t Scherm
| taak | uitgevoerd door |
|---|---|
| Tekst | Hans van Wijngaarden (extern) |
| Regie | Riet Bor |
| Souffleur | Piet Geldof |
| Grime | Tom van Ek |
Opvoeringen
Vrijdag 10 en zaterdag 11 mei 1985.